Log in

goodpods headphones icon

To access all our features

Open the Goodpods app
Close icon
headphones
Radio Horzelnest

Radio Horzelnest

Studium Generale Universiteit Leiden

Radio Horzelnest is de podcast georganiseerd Studium Generale, Universiteit Leiden. In onze afleveringen gaan we uitgebreid in gesprek met wetenschappers, schrijvers en andere kenners van binnen en buiten de universiteit over hun onderzoeksgebied.

1 Listener

bookmark
Share icon

All episodes

Best episodes

Top 10 Radio Horzelnest Episodes

Goodpods has curated a list of the 10 best Radio Horzelnest episodes, ranked by the number of listens and likes each episode have garnered from our listeners. If you are listening to Radio Horzelnest for the first time, there's no better place to start than with one of these standout episodes. If you are a fan of the show, vote for your favorite Radio Horzelnest episode by adding your comments to the episode page.

Radio Horzelnest - Aflevering 62: De Parijse Plaatsen Van Georges Perec
play

01/16/24 • 64 min

In aflevering 62 vertelt dr. Annelies Schulte Nordholt over het schrijfproject Lieux, ofwel Plaatsen, van de Franse schrijver Georges Perec (1936-1982). Samen met prof.dr. Manet van Montfrans en promovendus Lingyun Lai organiseert Annelies een voor alle geïnteresseerden toegankelijk congres over dit bijzondere project. Het congres is van 25 t/m 27 januari en vindt plaats in Leiden. Meer informatie over het congres: https://www.universiteitleiden.nl/age.... De Lieux is een groot schrijfproject dat Perec in de jaren zeventig ondernam. In dat project koos Perec plaatsen in Parijs uit die voor hem persoonlijk belangrijk waren, en zes jaar lang schreef hij iedere maand over een van die plaatsen twee teksten: een Réel, een ter plekke geschreven verslag van wat hij op die plaats op dat moment meemaakte, en een Souvenir, waarin hij zichzelf aan het werk zette om herinneringen aan diezelfde plaats op te halen. Samen met de foto’s van een bevriende fotografe vormen deze teksten een uniek archief van Parijs in de jaren zeventig, maar ook van de markante geest van Perec. Onlangs zijn alle Réels en Souvenirs voor het eerst voor iedereen toegankelijk gemaakt, in boekvorm, maar ook online. Annelies vertelt in deze podcast over het project, Perecs werkwijze, en haar onderzoek naar Perecs interesse in de retorica, waarover zij in 2022 Georges Perec et ses lieux de memoire: Le projet de Lieux publiceerde. Veel luisterplezier! Voor een digitale wandeling door Perecs Lieux: https://lieux-georges-perec.seuil.com/ TIME STAMPS 00:00-02:25 Introductie 02:25-07:08 Wie was Georges Perec? En Annelies’ eigen band met deze markante schrijver 07:08-15:28 Perecs Lieux: een introductie 15:28-24:35 Perecs Lieux en de jaren zeventig: de tijd van conceptual art, sociologische aandacht voor het dagelijks leven – Perecs “ondergewone”. 24:35-28:15 Perecs Lieux en de psychoanalyse 28:15-33:09 De plekken van Perec: van vervallen straten tot de sjieke wijken in Parijs 33:09-38:41 Annelies leest voor uit en vertelt over de serie rondom La rue Vilin 38:41-44:53 De vermenging van privé en collectief geheugen, herinneringen en momentopnamen, in foto’s en tekst in de Lieux. 45:57-56:09 Annelies’ onderzoek naar Perecs interesse in de retorica, haar boek Georges Perec et ses lieux de mémoire: Le projet de Lieux, en de online publicatie van Perecs Lieux. 56:09-01:01:15 Het congres over Perec eind januari in Leiden, met filmavond: Perecs Les Lieux d’une fugue, de plaatsen van een ontsnapping 01:01:15-01:04:00 De plaatsen van Perec zijn gemeenplaatsen – in Parijs en de retorica, en ook in het collectieve geheugen
profile image

1 Listener

bookmark
plus icon
share episode
Radio Horzelnest - Aflevering 58: Nataraja

Aflevering 58: Nataraja

Radio Horzelnest

play

09/19/23 • 81 min

In aflevering 58 is reisschrijver Alexander Reeuwijk te gast om te praten over zijn nieuwe boek: ‘Oog in oog met de goden. Een zoektocht naar Indiase bronzen en hun makers’ (Uitgeverij Querido). In dit boek wordt Alexander als een moderne Pygmalion, uit de verzen van Ovidius, verliefd op een beeld. Een massief brons uit de collectie van het Rijksmuseum met de beroemdste gedaante van de Hindoestaanse god Shiva: de Nataraja. In zijn boek ‘Oog in oog met de goden’ bestudeert Alexander met een welhaast mateloze toewijding, nieuwsgierigheid en onderzoekslust de vele facetten van dit beeld. Met de missie het beeld zo dicht mogelijk te benaderen. Op zijn vele zoektochten naar antwoorden over de herkomst, historie en betekenis spreekt hij onder meer conservatoren, indologen, restaurateurs, specialisten, kunsthistorici, beeldenmakers en mensen die zich hard maken voor de Indiase erfgoedzaak. Maar ‘Oog in oog met de goden’ is meer dan een biografie van een beeld. De Nataraja wordt in de handen van Alexander tevens tot sleutel van de Indiase cultuur. Het boek is een weerslag van de vele reizen die hij maakte naar Zuid-India, met name de regio Tamil Nadu. Met de pen leidt hij ons rond door tempels en musea, rijden we op twee of vier wielen door het landschap van Zuid-India en bezoeken we onder meer cashewplantages en religieuze festivals. Ook onderzoekt Alexander de geschiedenis van India, met name de Chola-periode, waarin de beroemdste Indiase bronzen zijn vervaardigd, daarbij doet hij ook archiefonderzoek naar oude reisbeschrijvingen, koloniale archeologie en kunst- en antiquiteitenhandel. Als een rode draad door het boek loopt zijn hechte vriendschap met Vasanth een maker en verkoper van bronzen beelden en zijn familie. Via hem en tal van andere ontmoetingen maken we kennis met een land in verandering, een diep religieus land, een land vol sociale, culturele en politieke spanningen, een land van oude gebruiken en tradities en tegelijkertijd vol ingrijpende veranderingen. Alexander schuift aan bij Radio Horzelnest voor een gesprek over zijn nieuwe boek. Alexander Reeuwijk is (reis)schrijver, spreker en onderzoeker met een grote belangstelling voor historische reisboeken, natuurwetenschap en culturele geschiedenis. Inmiddels heeft hij een indrukwekkende publicatielijst op zijn naam met vaak als thema: reizen. Eerder al volgden hij in de voetsporen van de natuurgeleerde Alfred Russel Wallace (zie: Aflevering 5) voor zijn boek: ‘Reizen tussen de lijnen; Dwars door Indonesië met Alfred Russel Wallace’ (2013, Atlas Contact). Over zijn reizen door Iran schreef hij op in ‘Achter de sluier het land’ (2019, Uitgeverij kleine Uil). Zijn nieuwste boek ‘Oog in oog met de goden’ (2023, Querido) is een weerslag van zijn vele bezoeken aan Zuid-India. TIMESTAMPS 00:00-02:26 – Introductie. 02:26-08:50 – Familie van Vasanth, reis naar India, het Indiase landleven. 08:50-22:26 – Nataraja in het Rijksmuseum, praalwagen, Hindoestaanse godenpantheon, nationale & lokale goden, de kosmische dans van Nataraja. 22:26-33:22 – Populariteit van de Nataraja in het Westen, The Dance of Shiva van Coomaraswamy, kunsthandelaar C.T. Loo, materiële geschiedenis van het beeld. 33:22-56:45 – Staphati’s, de Master, het maken van een bronzen beeld, traditioneel & modern India. 56:45-01:11:27 – Religieus festival, praalwagens, tempelbezoek, Marius Bauer, een levende religie. 01:11:27-01:21:38 – Reistips, het huwelijk, familiaire & individuele.
profile image

1 Listener

bookmark
plus icon
share episode
Radio Horzelnest - Aflevering 29: Natura morte
play

10/19/21 • 92 min

In aflevering 29 schuift bij ons aan schrijver, bioloog en paleontoloog Jelle Reumer. Met hem gaan we in gesprek over zijn boek Natura morte: een korte reis langs paleontologische topstukken (Historische Uitgeverij 2018). Voor dit boek ging hij langs verschillende natuurhistorische musea om telkens één topstuk uit de collectie te bespreken. Met enkele van deze belangwekkende stukken als gids(fossiel) maakt Jelle ons wegwijs in de geschiedenis van de geologie en paleontologie. Ook maken we kennis met illustere natuurgeleerden zoals Johann Jakob Scheuchzer, Leonardo Davinci, Georges Cuvier en Charles Lyell. En gaan we van fossiele spitsmuizen op Mallorca naar klatergouden iguanodons in het Museum voor Natuurwetenschappen in Brussel. Jelle is emeritus hoogleraar vertebratenpaleontologie aan de Universiteit Utrecht, oud-directeur van het Natuurhistorisch Museum Rotterdam, gastmedewerker bij Naturalis Biodiversity Center en als columnist schrijft hij een wekelijks dierenrubriek voor de krant Trouw getiteld ‘Jelle’s weekdier’. Timestamps: 00:00-05:20 – Introductie 05:20-10:23 – Vertebraten paleontologie 10:32-14:20 – Eilandevolutie 14:20-31:18 – Wat is een fossiel? 31:18-37:06 – De mammoetschedel van Heukelum en de hoornpit van de oeros 37:06-50:13 – De ontwikkeling van de geologie en paleontologie bij Buffon, Cuvier en Lyell 50:13-01-03:30 – De Leidse Piet van Eugène Dubois 01:03:30-01:14:31 – De Maastrichtse mosasaurussen 01:14:31-01:24:28 – De iguanodons van het KBIN 01:24:28-01:32:26 – Fossielen uit de steengroeve in Winterswijk
bookmark
plus icon
share episode
Radio Horzelnest - Aflevering 30: De ontdekking van de natuur
play

11/24/21 • 92 min

Voor aflevering 30 van Radio Horzelnest hebben wij Hans Mulder te gast. Hans is historicus en conservator natuurlijke historie van de Artis Bibliotheek. In 2019 sloot de bibliotheek haar deuren voor een renovatie. Maar Hans bleef niet op zijn handen zitten en schreef het prachtige boek: ‘De ontdekking van de natuur’, dat in 2020 verscheen bij Uitgeverij Terra Lannoo. Het werd bijzonder goed ontvangen en won onlangs de Jan Wolkers Prijs voor beste natuurboek van 2021! Het boek is een bundeling van twintig verhalen waarin Hans laat zien hoe in de loop der eeuwen onze kijk op de natuur is veranderd. De verhalen centreren zich rondom illustere namen uit de wetenschapsgeschiedenis, waaronder Conrad Gessner, Athanasius Kircher, Aldrovandi, Georg Everhard Rumphius, Maria Sibylla Merian. Ook passeren de nodige Nederlanders de revue, zoals Cornelius Nozeman en Antonie van Leeuwenhoek. Elk hoofdstuk is bovendien geïllustreerd met wonderschone afbeeldingen uit de behandelde natuurhistorische werken. In deze aflevering praten we met Hans over enkele toonaangevende verhalen en figuren uit zijn boek. 00:00-03:32 – Inleiding 03:32-07:38 – Een korte geschiedenis van de Artisbibliotheek 07:38-13:56 – Het begrip ‘natuurhistorie’, boekdrukkunst en microscopie 13:56-20:01 – De paradijsvogel 20:01-29:04 – De pelikaan en de draak 29:04-35:53 – De natuurwetenschappelijke methode 35:53-42:04 – Spontane generatie 42:04-52:14 – Antonie van Leeuwenhoek 52:14-01:07:30 – Maria Sybilla Merian 01:07:30-01:21:53 – Charles Darwin 01:21:53-01:32:44 – Seksuele selectie
bookmark
plus icon
share episode
Radio Horzelnest - Aflevering 26: Guns, Germs & Steel
play

07/30/21 • 112 min

In de laatste aflevering van dit academisch jaar staat het boek: ‘Guns, Germs & Steel – The Fates of Human Societies’ (1997) centraal van de Amerikaanse fysioloog, evolutiebioloog, biogeograaf en milieuwetenschapper Jared Diamond. Voor de bespreking van deze klassieker uit de biologiebibliotheek hebben we Rutger Vos opnieuw bereid bevonden bij ons aan te schuiven. Rutger is evolutiebioloog en bio-informaticus en is werkzaam als universitair docent bij het Instituut voor Biologie en als onderzoeker bij Naturalis Biodiversity Center. Vorige keer bespraken we The Selfish Gene van Richard Dawkins met Rutger. Ditmaal staat Diamond op het menu! Naast zijn wetenschappelijke werk kreeg Diamond vooral bekendheid door een reeks populairwetenschappelijke boeken. Van zijn hand verschenen onder meer The Third Chimpansee (1992), Collapse (2004) en The World until Yesterday (2012). Maar vandaag richten we ons dus op Guns, Germs & Steel dat in 1998 werd bekroond met de Pullitzer Prize. Het boek begint in Papoea Nieuw-Guinea waar Diamond jarenlang ornithologisch onderzoek heeft gedaan. Hier wordt hij geconfronteerd met een vraag van een jonge charismatische Papoea-politicus Yali: Hoe kan het toch dat vrijwel alle cargo (denk aan levensmiddelen, goederen en technologie) afkomstig is uit de Westerse wereld, en niet omgekeerd? Waarom was zijn eigen land qua technologische ontwikkeling tot twee eeuwen terug nog in de steentijd, terwijl andere samenlevingen dit stadium allang gepasseerd waren. Kortom, waarom is de macht en welvaart in de wereld zo ongelijk verdeeld? In ongeveer vierhonderd pagina’s probeert Diamond een coherent antwoord te formuleren op Yali’s vraag. In zijn boek komt hij tot de conclusie dat het politieke en culturele overwicht dat de West-Europese beschaving heeft verworven, het onvermijdelijke uitvloeisel is van geografische en ecologische omstandigheden. In deze aflevering behandelen enkele thema’s uit het boek. We beginnen met een samenvatting voor de luisteraars die het boek niet hebben gelezen. Vervolgens gaan we dieper in op plant- en dierdomesticatie en de invloed van zoönose ziektes op de totstandkoming van globale welvaartsverschillen. Afsluitend stellen we de vraag: hoe staat het nu met Guns, Germs & Steel 24 jaar na dato? Timestamps: 00:00-02:45 – Introductie 02:45-09:00 – Algemene indruk van het boek en Rutgers onderzoek 09:00-27:15 – Synopsis en duiding van de titel Guns, Germs & Steel 27:15-43:37 – Domesticatie van planten 43:37-01:12:24 – Domesticatie van dieren 01:12:24-01:24:27 – Zoönosen en andere germs 01:24:27-01:52:09 – Kritiek op Guns, Germs & Steel
bookmark
plus icon
share episode
Radio Horzelnest - Aflevering 27: Wat is een vis?
play

09/09/21 • 79 min

De eerste aflevering van het nieuwe academische jaar begint met de ogenschijnlijk eenvoudige vraag: wat is een vis? Om deze vraag te beantwoorden schuift wetenschapshistorica Didi van Trijp bij ons aan. Didi is promovenda bij het LUCAS aan onze universiteit. Haar onderzoek maakt deel uit van het NWO project: 'A New History of Fishes: A Long-term Approach to Fishes in Science and Culture, 1550-1880', dat zich richt op de ontwikkeling van ichtyologie, oftewel de studie van vissen, als wetenschappelijke discipline tussen de late zeventiende en vroege negentiende eeuw. Binnenkort verdedigt Didi haar proefschrift getiteld: ‘Captured on Paper: Fish Books, Natural History and Questions of Demarcation in Eighteenth-Century Europe (ca. 1680–1820)’. Met Didi duiken we diep de natuurhistorie in. Waarbij ze begint met het boek De Historia Piscium (1686). Hierin doen de Engelse natuurgeleerden Francis Willughby en John Ray de eerste pogingen om te komen tot een wetenschappelijk toepasbare definitie van de vis. En voorts vertelt zij hoe de classificatie van vissen zich verder ontwikkelt in het werk van de Zweedse natuurgeleerden Peter Artedi en Carolus Linnaeus. Naast de theoretische kant, doet Didi ook de praktische kant van ichtyologie uit de doeken. Hoe bewaarde men vissen voor de wetenschap? En hoe vertaalde men kleuren van vissen naar papier. Tot slot, vertelt Didi welke wetenschapshistorische lessen we kunnen trekken uit oude visboeken en laat zij zien hoe de vraag: ‘wat is een vis?’ tot ver in de negentiende eeuw nog voor controverse zorgt.
bookmark
plus icon
share episode
Radio Horzelnest - Aflevering 43: Marcel Proust
play

10/03/22 • 63 min

In aflevering 43 vieren we met letterkundige Annelies Schulte Nordholt het leven en werk van Marcel Proust. Op 18 november 2022 is het 100 jaar geleden dat Proust overleed. De bekendste passage uit zijn omvangrijke roman Op zoek naar de verloren tijd is misschien wel 'het madeleinemoment'. De Verteller nuttigt een brokje van een madeleine cakeje, gedoopt in een lepeltje lindebloesemthee, en beschrijft hoe deze smaaksensatie een herinnering oproept aan een moment dat hij vergeten was, maar dat nu weer tot hem komt omdat hij toen iets zeer vergelijkbaars proefde. De onwillekeurige herinnering, waar het madeleinemoment een voorbeeld van is, vormt een rode draad in Prousts verhaal. Maar Op zoek naar de verloren tijd gaat over nog veel meer: het is ook een verkenning van alle facetten van de liefde, een beschouwend, filosofisch werk over esthetiek en het komen tot het kunstenaarschap, en een scherpe karakterschets van de Franse samenleving in het fin de siècle. In deze aflevering neemt Annelies ons mee in Prousts leven en werk, en bespreekt zij ook twee knappe verfilmingen van (gedeelten van) de drieduizend pagina’s tellende roman. 02:36-07:50 Annelies’ eigen eerste kennismaking met Proust 07:50-14:30 Wie was Marcel Proust? 14:30-19:22 Is Op zoek naar de verloren tijd een roman, een autobiografie, of een filosofisch essay? 19:22-24:39 Of misschien een bildungsroman, of een esthetische studie? 24:39-31:04 Een knappe visualisering van zelfreflectie: Schlöndorffs verfilming van Een liefde van Swann 31:04-36:00 Le souvenir involontaire: het madeleinemoment en meer 36:00-41:07 Wat bedoelt Proust nu precies met ‘de verloren tijd’? 41:07-48:20 Kunst als remedie tegen de vergankelijkheid: Proust en Vermeers Gezicht op Delft 48:20-59:06 De onwillekeurige herinnering verbeeld: Raul Ruiz’ film Le Temps Retrouvé 59:06-1:03:52 Vieringen tijdens het Proustjaar: Studium Generale lezingen en een bijzondere dag in de Muziekhaven te Zaandam met Leo Samama en Maria en Nathalia Milstein.
bookmark
plus icon
share episode
Radio Horzelnest - Aflevering 22: Wie wat bewaart
play

05/27/21 • 91 min

In aflevering 22 van Radio Horzelnest duiken we in twee eeuwen Nederlandse natuurhistorie. Hiervoor schuift bij ons aan Menno Schilthuizen, hoogleraar kenmerkevolutie en biodiversiteit aan de Leidse universiteit, evolutiebioloog, auteur en oprichter van de wetenschappelijke reisorganisatie Taxon Expeditions. Met evolutiebioloog Freek Vonk dook Menno in de annalen van Naturalis en andere natuurhistorische musea en samen schreven zij het geweldig boek: ‘Wie wat bewaart: Twee eeuwen Nederlandse natuurhistorie’ (Spectrum). In deze uitzending vertelt Menno hoe het allemaal begon aan het Rapenburg in Leiden, in het zogeheten Hof van Zessen, waarin nu het Rijkmuseum van Oudheden gevestigd is. Hier verscheen in 1820 het Rijksmuseum van Natuurlijke Historie. Ook in Amsterdam ontstond een museum gewijd aan de natuurhistorie, te weten het Zoölogisch Museum. In 1913 verhuist het Leidse rijksmuseum naar de Raamsteeg achter het Van der Werffpark met direct daaraan grenzend het Rijksmuseum voor Geologie en Mineralogie gelegen aan de Garenmarkt. Uiteindelijk komen de verschillende musea en de bijhorende collecties samen in Naturalis dat in 1998 haar deuren opent en twee jaar terug nog een volledige metamorfose onderging. Met Menno gaan we in gesprek over taxonomie, wetenschappelijk verzamelen en museale geschiedenis. Ook de nodige memorabele anekdotes uit twee eeuwen Nederlandse natuurhistorie mogen niet ontbreken. Van de Duitse bom die twee vingers van het standbeeld van de Javamens afblies, de civetkat en gibbon (‘Sampi’) van het wetenschappelijk power-koppel Max en Anna Weber en een Gustav Stiasny die van de Escher-trap fluimt. Veel luisterplezier! Timestamps: 00:00-08:45 – Introductie en Menno’s favoriete collectiestuk 08:45-24:45 – Hoe komt het tot een nieuwe soort? 24:45-35:20 – Van prinselijk kabinet tot Hof van Zessen 35:20-42:50 – Een nieuw museum aan de Raamsteeg 42:50-53:20 – De Tweede Wereldoorlog en de Leidse natuurhistorie 53:20-01:07:57 – Max & Anna Weber, Amsterdamse natuurhistorie en de Siboga Expeditie 01:07:57-01:16:33 – Een Leids publieksmuseum 01:16:33-01:22:38 – De metamorfose van Naturalis 01:22:38-01:26:26 – Wetenschappelijk verzamelen 01:26:26-01:34:04 – Taxon Expeditions
bookmark
plus icon
share episode
Radio Horzelnest - Aflevering 18: René Girard
play

03/25/21 • 76 min

In aflevering zeventien van Radio Horzelnest buigen we ons over het denken van René Girard, de Frans-Amerikaanse literatuurwetenschapper, antropoloog en filosoof. Girard wordt in 1923 geboren in Avignon en studeert paleografie en mediëvistiek in Parijs. Na de oorlog vertrekt hij naar de Verenigde Staten waar hij Franse letterkunde doceert aan verschillende universiteiten om uiteindelijk een volledige leerstoel te krijgen aan de John Hopkins University en later aan Stanford University. Zijn eerste boek draagt de titel ‘De romantische leugen en de romaneske waarheid’ (1961) waarin Girard zich nog redelijk binnen de grenzen van de literatuur begeeft. Maar al snel zoekt hij in zijn werk ook de verbinding met andere vakgebieden, zoals de psychologie, mythologie, antropologie en theologie. Girard heeft een omvangrijk oeuvre op zijn naam staan waaronder de beroemde boeken ‘Het geweld en het heilige’ (1972), ‘Wat vanaf het begin der tijden verborgen was’ (1978) en ‘De zondebok’ (1982). Girard staat vooral bekend om twee belangrijke inzichten, waarover we uitvoerig zullen komen te speken, te weten ‘mimetische begeerte’ en het ‘zondebokmechanisme’. In deze aflevering gaat we in gesprek met filosoof Martine Berenpas docent en promovenda bij het Instituut voor Wijsbegeerte aan de Universiteit Leiden. Timestamps: 00:00-08:42 - Introductie 08:42-18:22 – Mimese en mimetische begeerte 18:22-25:46 – De romanesque waarheid en de romantische leugen 25:46-33:19 – Het epidemische karakter van mimetisch geweld en positieve mimese 33:19-45:30 – Stichtingsmoord, zondebok en Oedipus 45:30-50:15 – Het belang van de rechterlijke macht en andere rituelen 50:15-55:30 – Sacraal geweld en het twijfelen aan de schuld van de zondebok 55:30-01:00:42 – De onschuld van de zondebok in de Bijbel 01:00:42-01:05:25 – Het belang van bewustwording van mimese in tijden van secularisatie 01:05:25-01:10:10 – Mimese als metafysische begeerte 01:10:10-01:12:20 – Een positieve kant aan jaloezie 01:12:20-01:14:25 – De stereotypering van de zondebok als antwoord op menselijke onrust 01:14:25-01:16:13 – De pandemie doet ons de mimese missen
bookmark
plus icon
share episode
Radio Horzelnest - Aflevering 64: Kruidnageloorlogen
play

02/15/24 • 80 min

In aflevering 64 van Radio Horzelnest verdiepen we ons in een goeddeels vergeten oorlog om één van de kostbaarste specerijen. Hiervoor schuift voor de tweede keer historicus Tristan Mostert bij ons aan. Eerder in aflevering 16 was hij te gast om te praten over Banda-eilanden en hoe Jan Pietersz Coen daar op bloederige wijze het monopolie op de specerijenhandel in nootmuskaat en foelie vestigt. De verovering van Banda is wellicht de bekendste specerijoorlog die woedt in de zeventiende eeuw, maar zeker niet de enige oorlog. We blijven ditmaal min of meer in dezelfde regio, de Molukken, maar richten ons nu op de centrale en noordelijke eilanden van deze archipel. En we richten ons op een andere specerijplant, de kostbare bloesem van de kruidnagelboom. Onze gast, Tristan, is als historicus gespecialiseerd in de vroegmoderne koloniale geschiedenis van Azië en publiceerde veelvuldig over dit onderwerp. Vorig voorjaar rondde hij zijn promotieonderzoek af en verdedigde zijn proefschrift getiteld: ‘Spice War: Ternate, Makassar, the Dutch East India Company and the Struggle for the Ambon Islands (c. 1600-1656)’. Op indrukwekkende wijze combineert hij hierin de politieke, militaire, economische en ecologische geschiedenis van de Molukken in de zestiende en met name de zeventiende eeuw. Op basis van archief- en literatuuronderzoek reconstrueert Tristan het verloop van de allianties, conflicten, verdragen en de algehele concurrentiestrijd tussen de machtsfacties in dit gebied. Een strijd die uiteindelijk uitmondt in de Grote Ambonse of Hoamoalse Oorlog (1651-1656) en eindigt met het handelsmonopolie op kruidnagel van de VOC. Daarbij laat hij zien dat het verloop van dit monopoliestreven moet worden geduid vanuit een bredere historische context, met voldoende oog voor de andere spelers. Het sultanaat van Ternate, de opkomst van het rivaliserende sultanaat Gowa en de stad Makassar op Zuid-Celebes en de politieke situatie op Ambon en Seram. Veel luisterplezier! TIMESTAMPS 00:00-02:11 – Introductie 04:34-08:38 – Waarom dit proefschrift? Tristans bezoek aan de Molukken & de bergforten op Ambon. 08:38-17:55 – Begin kruidnagelteelt, nageloogst & etnobotanie 17:55-24:47 – Enkele hoofdrolspelers in de specerijoorlogen: Ternate, Tidore, West-Seram (Hoamoal), Makassar, Hitu (Ambon), Hikayat Tanah Hitu en rol van religie in staatsvorming 24:47-31:20 – Portugal, Spanje, Makassar en het sultanaat Goa & de VOC 31:20-40:00 – Monopoliestreven van de VOC en de aankomst Nassauvloot in 1624 40:00-51:07 – Gouverneur Artus Gijsels, milieu-oorlogsvoering & Hongi-tochten 51:07-55:24 – Verzet tegen de VOC, oorlog op Hitu, Kapitan Hitu Tepil en zijn opvolger Kakiali 55:24-01:17:33 – Aan loop naar de Grote Ambonse/Hoamoalse Oorlog, rol van Kimelaha Madjira, Makassar en Arnold de Vlamingh & de vernietiging en ontvolking van Hoamoal. 01:17:33-01:20:19 – Afsluiting
bookmark
plus icon
share episode

Show more best episodes

Toggle view more icon

FAQ

How many episodes does Radio Horzelnest have?

Radio Horzelnest currently has 65 episodes available.

What topics does Radio Horzelnest cover?

The podcast is about Podcasts and Science.

What is the most popular episode on Radio Horzelnest?

The episode title 'Aflevering 58: Nataraja' is the most popular.

What is the average episode length on Radio Horzelnest?

The average episode length on Radio Horzelnest is 80 minutes.

How often are episodes of Radio Horzelnest released?

Episodes of Radio Horzelnest are typically released every 20 days, 16 hours.

When was the first episode of Radio Horzelnest?

The first episode of Radio Horzelnest was released on Nov 10, 2020.

Show more FAQ

Toggle view more icon

Comments