Aflevering 22: Wie wat bewaart

In aflevering 22 van Radio Horzelnest duiken we in twee eeuwen Nederlandse natuurhistorie. Hiervoor schuift bij ons aan Menno Schilthuizen, hoogleraar kenmerkevolutie en biodiversiteit aan de Leidse universiteit, evolutiebioloog, auteur en oprichter van de wetenschappelijke reisorganisatie Taxon Expeditions. Met evolutiebioloog Freek Vonk dook Menno in de annalen van Naturalis en andere natuurhistorische musea en samen schreven zij het geweldig boek: ‘Wie wat bewaart: Twee eeuwen Nederlandse natuurhistorie’ (Spectrum). In deze uitzending vertelt Menno hoe het allemaal begon aan het Rapenburg in Leiden, in het zogeheten Hof van Zessen, waarin nu het Rijkmuseum van Oudheden gevestigd is. Hier verscheen in 1820 het Rijksmuseum van Natuurlijke Historie. Ook in Amsterdam ontstond een museum gewijd aan de natuurhistorie, te weten het Zoölogisch Museum. In 1913 verhuist het Leidse rijksmuseum naar de Raamsteeg achter het Van der Werffpark met direct daaraan grenzend het Rijksmuseum voor Geologie en Mineralogie gelegen aan de Garenmarkt. Uiteindelijk komen de verschillende musea en de bijhorende collecties samen in Naturalis dat in 1998 haar deuren opent en twee jaar terug nog een volledige metamorfose onderging. Met Menno gaan we in gesprek over taxonomie, wetenschappelijk verzamelen en museale geschiedenis. Ook de nodige memorabele anekdotes uit twee eeuwen Nederlandse natuurhistorie mogen niet ontbreken. Van de Duitse bom die twee vingers van het standbeeld van de Javamens afblies, de civetkat en gibbon (‘Sampi’) van het wetenschappelijk power-koppel Max en Anna Weber en een Gustav Stiasny die van de Escher-trap fluimt. Veel luisterplezier! Timestamps: 00:00-08:45 – Introductie en Menno’s favoriete collectiestuk 08:45-24:45 – Hoe komt het tot een nieuwe soort? 24:45-35:20 – Van prinselijk kabinet tot Hof van Zessen 35:20-42:50 – Een nieuw museum aan de Raamsteeg 42:50-53:20 – De Tweede Wereldoorlog en de Leidse natuurhistorie 53:20-01:07:57 – Max & Anna Weber, Amsterdamse natuurhistorie en de Siboga Expeditie 01:07:57-01:16:33 – Een Leids publieksmuseum 01:16:33-01:22:38 – De metamorfose van Naturalis 01:22:38-01:26:26 – Wetenschappelijk verzamelen 01:26:26-01:34:04 – Taxon Expeditions