Over taal gesproken

Het Papiaments is de moedertaal van de meeste inwoners van Aruba, Bonaire en Curaçao. Maar wat weten we verder eigenlijk van de taal? Hoe is deze creooltaal ontstaan? Hoe is de verhouding met het Nederlands, dat ook een officiële taal is op de drie eilanden? En hoe zit het met die talen in het onderwijs? In deze aflevering gaan we in gesprek met taalkundige duizendpoot Marta Dijkhoff over het belang van het goed beheersen van je thuistaal, de groeiende belangstelling voor het Papiaments, identiteit, literatuur, de situatie in het onderwijs en de onderlinge samenwerking.
Fragment: Tyziano - Boom Bon Bon

• Nationaal Taalinstituut Curaçao
• Levende Talen Sectie Papiaments
• Erkenning Papiaments op Bonaire
• Mi nigrita papiamentu op muurgedichten.nl
• Aflevering met Anne-Mieke Thieme over meertaligheid

Over taal gesproken is een samenwerking van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en het Genootschap Onze Taal. Presentatie: Laura van Eerten en Raymond Noë. Concept & productie: Laura van Eerten. Muziek: Michel van der Zanden. Logo: Matthijs Sluiter (Studio Het Mes). Contact: [email protected]

In deze laatste aflevering van het eerste seizoen van 'Over taal gesproken' blikken we terug op het afgelopen taaljaar. We doen dat met Erik Dams en Marc van Oostendorp, samen de redactie van de nieuwsbrief Taalpost. We hebben het over hoe talen elkaar beïnvloeden (de belangrijkste reden van taalverandering), over de boeiende ontwikkelingen als het gaat over gender en taal, en over waar het heengaat met het dialect. Verder praten we over de opvallende hausse in de Nederlandstalige popmuziek, over taalpodcasts, over de leukste artikelen in het tijdschrift Onze Taal, en over — hoe kan het anders in de laatste dagen van het jaar — de nieuwe woorden van 2021.
Beluister de Spotifylijst Taalpop 2021 samengesteld door de makers van Taalpost en Over taal gesproken. Wil je een aanvulling doorgeven? Mail dan naar [email protected].
Muziekfragmenten: Kinderen voor Kinderen tune uit De Grote Show 2019, Ja Santé van Augustijn, Bruxelles je t'aime van Angèle, Démons van Angèle ft. Damso en Dikke Lu van de Clement Peerens Explosition (CPeX).

Over taal gesproken is een samenwerking van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en het Genootschap Onze Taal. Presentatie: Laura van Eerten en Raymond Noë. Concept & productie: Laura van Eerten. Muziek: Michel van der Zanden. Logo: Matthijs Sluiter (Studio Het Mes). Contact: [email protected]

Triëst is een van de vijf Italiaanse steden waar je Nederlands kunt studeren. De opleiding, die vooral tolken en vertalers aflevert, bestaat zestig jaar — en dat was reden om te spreken met drie mensen die er meer van weten: Paola Gentile, hoofd van de opleiding, Frieda Steurs, die nauw betrokken was bij een uitwisselingsproject tussen de universiteiten van Triëst en Leuven, en Alessandro Colagiovanni, een veelgevraagde tolk-vertaler, die in Triëst afstudeerde. Een gesprek over de opleiding zelf en over de beroepsmogelijkheden — maar ook over de vraag waarom Italianen Nederlands willen studeren, een taal waar veel Italianen het nut niet zo van inzien.
Het audiofragment is van Nielson uit het nummer Diamant.
Meer lezen/luisteren:

• De opleiding tolk/vertaler in Triëst, artikel op neerlandistiek.nl
• Een meemaakreportage over Nederlands studeren in Triëst, artikel op neerlandistiek.nl
• Wat doen Italiaanse alumni na hun studie Nederlands, artikel op neerlandistiek.nl
• Italië: Università degli Studi di Trieste, info over de opleiding op de website van de Taalunie
• Nederlands studeren populair in Italië: blokken dus, op de teksten van Nielson en Spinvis, artikel in Het Parool
• Spotifylijst met Nederlandstalige muziek van de Italiaanse studenten uit Triëst
  

Over taal gesproken is een samenwerking van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en het Genootschap Onze Taal. Presentatie: Laura van Eerten en Raymond Noë. Concept & productie: Laura van Eerten. Muziek: Michel van der Zanden. Logo: Matthijs Sluiter (Studio Het Mes). Contact: [email protected]

Een vraag die ons al vanaf het begin van het computertijdperk bezighoudt: 'Gaat de computer ooit taal gebruiken zoals mensen dat doen?' Spreken, schrijven, vertalen? In deze aflevering spreken we taaltechnoloog Vincent Vandeghinste over hoe het automatisch vertalen ('machine translation') van teksten precies werkt, wat taalmodellen en neurale netwerken zijn, en hoe de taaltechnologie zich de afgelopen decennia ontwikkeld heeft. Van koude-oorlogsmachinerie tot de nieuwste technieken (die steeds over vijf jaar worden verwacht).
Fragmenten: The Thinking Machine (Artificial Intelligence in the 1960s), trailer van The Imitation Game, item Omroep Gelderland: Schrijvers straks werkloos?
Meer lezen: AI-writers: vloek of zegen? (emerce.nl), Hoe automatische vertaling de genderbias van AI verraadt (hoofdstuk uit Wat gebeurt er in het Nederlands), de automatische vertaaltool van de Europese Commissie eTranslation, artikel van de Taalunie over eTranslation.

Over taal gesproken is een samenwerking van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en het Genootschap Onze Taal. Presentatie: Laura van Eerten en Raymond Noë. Concept & productie: Laura van Eerten. Muziek: Michel van der Zanden. Logo: Matthijs Sluiter (Studio Het Mes). Contact: [email protected]

Onderzoek naar dierentaal: lange tijd een no-go in de taalkunde, maar langzaam lijkt daar nu verandering in te komen. In deze aflevering spreken we Leonie Cornips, van huis uit taalkundige en sociolinguïst. Ze verdiende haar sporen in de taalkunde met onderzoek naar vormen van nieuw Nederlands, taalgebruik onder jongeren, hoe kinderen talen leren en taalcultuur in Limburg. Haar nieuwste onderzoek richt zich op dierentaal. Leonie vertelt over de geschiedenis van onderzoek naar dierentaal, wat taalideologieën zijn en hoe die ons denken over taal beïnvloeden, hoe koeien 'gesprekken' kunnen openen en hoe we de dieren vroeger waarschijnlijk beter konden 'verstaan' dan nu. Daarnaast legt Marjo van Koppen uit hoe ze samen met Leonie onderzoek doet naar de taal van katten.
Meer lezen:

• Website van Leonie Cornips
• Koeiengeluidentest: weet jij wat de koe bedoelt?
• Marjo van Koppen over dierentaal op RTL Nieuws
• 'De 'animal turn' in de taalkunde' op de website van het Meertens Instituut
• 'Het paardenwoordenboek' op Neerlandistiek
• MEOWSIC: melody in human-cat interaction

Over taal gesproken is een samenwerking van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en het Genootschap Onze Taal. Presentatie: Laura van Eerten en Raymond Noë. Concept & productie: Laura van Eerten. Muziek: Michel van der Zanden. Logo: Matthijs Sluiter (Studio Het Mes). Contact: [email protected]