Aflevering 8: ondernemen
10/28/22 • 67 min
In deze aflevering gaat Lotte Lola in gesprek met coördinator van theaterwerkplaats de t h e a t e r m a k e r Ruth Mariën en theatermaker Menzo Kircz over ondernemen in de podiumkunsten.
We spraken over welke skills je moet hebben voordat je het podiumkunstenlandschap instapt, hoe je subsidies naar je hand kan zetten, over de invloed van geluk, welke netwerken er bestaan en welke impliciete kennis er voor nodig is die te ontdekken. We spraken ook over de plek van onderzoek in je praktijk, hoe je enkel te weten komt wat je praktijk als maker is door het simpelweg te doen en hoe je kan rondkomen van je artistieke praktijk.
Deze aflevering werd opgenomen in oktober 2022.
Enkele quotes uit het gesprek
‘Het meest nuttige dat ik heb geleerd in het ondernemerschaps gedeelte is dat het werkveld zich presenteert alsof er maar één of twee manieren zijn om je daarin te begeven, maar dat dat niet waar is. Al kost het wel moeite om die andere manieren te ontdekken, omdat die zichzelf niet presenteren.’ - Menzo Kircz
‘Het lijkt alsof het heel vast staat, alsof het pad een pad is dat je voor je kan zien. Maar daar kan je natuurlijk vanaf wijken. En voor dat pad ben je ook waanzinnig afhankelijk van allerlei derden; de mensen die de potjes met geld beheren. En daar moet je erg veel geluk in hebben.’ - Menzo Kircz
‘Ik ben op zoek naar manieren om van het geluk af te komen.’ - Menzo Kircz
‘Een festival heeft er ook baat bij om zich te presenteren als dé plek waar je moet staan.’ - Menzo Kircz
‘Ik herinner me heel hard dat toen ik afstudeerde ik me zelden realiseerde ‘oh, je bent nu ook ondernemer.’ - Lotte Lola Vermeer
‘Ik voer heel veel gesprekken met artiesten en er zijn er een aantal met wie je een langer lopend traject aangaat. Sommigen komen een paar keer praten. Er is niet één lijn in te trekken en ik heb ook niet iets zoals een standaard procedure die dan zomaar op elke kunstenaar van toepassing is.
‘Het lijkt soms alsof er maar één manier is om een praktijk uit te bouwen, maar dat is helemaal niet zo.’ - Ruth Mariën
‘Ik krijg soms de vraag “Ah, is er dan een lijstje met alle speelplekken? Waar vinden we dan dit of dit? Hoe moeten we zus of zo?” Die vragen duiden er toch op dat we vanuit het werkveld te weinig uitgaan van de specifieke praktijk van kunstenaars.’ - Ruth Mariën
‘Je moet ook wel vanuit een stuk je pad heel erg zoeken. Die afhankelijkheid is er zeker en die valt niet te ontkennen.’ - Ruth Mariën
‘Ik merk dat er heel veel open calls zijn. En dat er kunstenaars zijn die per open call gaan verzinnen welk project ze kunnen aanbieden om in aanmerking te komen. Dan denk ik: “Wacht, maar wat wil jij?”’ - Ruth Mariën
‘Ik probeer telkens weer de vraag te stellen “Wacht, maar waar ben jij mee bezig?” Om dan te kijken welke open calls interessant zijn.’ - Ruth Mariën
‘Als ik terugdenk aan de tijd dat ik net was afgestudeerd realiseerde ik me pas wat voor een kloof er bestaat tussen de wereld van school en de wereld van het werkveld.’ - Menzo Kircz
‘Ik ken niemand die goed voorbereid is op het werkveld. In die zin dat diegene dan weet wat te doen. Maar misschien kan het wel niet, want de school is klein en de wereld is groot.’ - Menzo Kircz
‘’Bijna iedereen moet nu maker zijn en dat brengt weer specifieke problemen met zich mee.’ - Menzo Kircz
‘Er zijn tips en tricks die breder gedeeld kunnen worden, maar dat is nu nog impliciete kennis.’ - Ruth Mariën
‘Wat ik vooral heb moeten leren zijn soft skills. Ik moet kijken hoe een open call bij mij past, en niet hoe ik in een open call pas. Ik moet kijken hoe een festival bij mij past, en niet hoe ik mezelf in een festival kan duwen. Maar dan moet je wel een idee hebben over wat je praktijk is.’ - Menzo Kircz
Een groot deel van het werk kan je alleen maar in het werk doen. Je moet doen om het te doen.’ - Menzo Kircz
‘De cynische opmerking die er op school rondging was dat een programmator langs kwam, naar je project keek en dan zei “heel goed, ik ben benieuwd wat je hierna gaat doen.” Terwijl ik dacht; “ja maar ik ben nu hier. Laten we het nu hier over hebben.”’ - Menzo Kircz
@de.theatermaker
@marien_ruth
@menzo.kircz
In deze aflevering gaat Lotte Lola in gesprek met coördinator van theaterwerkplaats de t h e a t e r m a k e r Ruth Mariën en theatermaker Menzo Kircz over ondernemen in de podiumkunsten.
We spraken over welke skills je moet hebben voordat je het podiumkunstenlandschap instapt, hoe je subsidies naar je hand kan zetten, over de invloed van geluk, welke netwerken er bestaan en welke impliciete kennis er voor nodig is die te ontdekken. We spraken ook over de plek van onderzoek in je praktijk, hoe je enkel te weten komt wat je praktijk als maker is door het simpelweg te doen en hoe je kan rondkomen van je artistieke praktijk.
Deze aflevering werd opgenomen in oktober 2022.
Enkele quotes uit het gesprek
‘Het meest nuttige dat ik heb geleerd in het ondernemerschaps gedeelte is dat het werkveld zich presenteert alsof er maar één of twee manieren zijn om je daarin te begeven, maar dat dat niet waar is. Al kost het wel moeite om die andere manieren te ontdekken, omdat die zichzelf niet presenteren.’ - Menzo Kircz
‘Het lijkt alsof het heel vast staat, alsof het pad een pad is dat je voor je kan zien. Maar daar kan je natuurlijk vanaf wijken. En voor dat pad ben je ook waanzinnig afhankelijk van allerlei derden; de mensen die de potjes met geld beheren. En daar moet je erg veel geluk in hebben.’ - Menzo Kircz
‘Ik ben op zoek naar manieren om van het geluk af te komen.’ - Menzo Kircz
‘Een festival heeft er ook baat bij om zich te presenteren als dé plek waar je moet staan.’ - Menzo Kircz
‘Ik herinner me heel hard dat toen ik afstudeerde ik me zelden realiseerde ‘oh, je bent nu ook ondernemer.’ - Lotte Lola Vermeer
‘Ik voer heel veel gesprekken met artiesten en er zijn er een aantal met wie je een langer lopend traject aangaat. Sommigen komen een paar keer praten. Er is niet één lijn in te trekken en ik heb ook niet iets zoals een standaard procedure die dan zomaar op elke kunstenaar van toepassing is.
‘Het lijkt soms alsof er maar één manier is om een praktijk uit te bouwen, maar dat is helemaal niet zo.’ - Ruth Mariën
‘Ik krijg soms de vraag “Ah, is er dan een lijstje met alle speelplekken? Waar vinden we dan dit of dit? Hoe moeten we zus of zo?” Die vragen duiden er toch op dat we vanuit het werkveld te weinig uitgaan van de specifieke praktijk van kunstenaars.’ - Ruth Mariën
‘Je moet ook wel vanuit een stuk je pad heel erg zoeken. Die afhankelijkheid is er zeker en die valt niet te ontkennen.’ - Ruth Mariën
‘Ik merk dat er heel veel open calls zijn. En dat er kunstenaars zijn die per open call gaan verzinnen welk project ze kunnen aanbieden om in aanmerking te komen. Dan denk ik: “Wacht, maar wat wil jij?”’ - Ruth Mariën
‘Ik probeer telkens weer de vraag te stellen “Wacht, maar waar ben jij mee bezig?” Om dan te kijken welke open calls interessant zijn.’ - Ruth Mariën
‘Als ik terugdenk aan de tijd dat ik net was afgestudeerd realiseerde ik me pas wat voor een kloof er bestaat tussen de wereld van school en de wereld van het werkveld.’ - Menzo Kircz
‘Ik ken niemand die goed voorbereid is op het werkveld. In die zin dat diegene dan weet wat te doen. Maar misschien kan het wel niet, want de school is klein en de wereld is groot.’ - Menzo Kircz
‘’Bijna iedereen moet nu maker zijn en dat brengt weer specifieke problemen met zich mee.’ - Menzo Kircz
‘Er zijn tips en tricks die breder gedeeld kunnen worden, maar dat is nu nog impliciete kennis.’ - Ruth Mariën
‘Wat ik vooral heb moeten leren zijn soft skills. Ik moet kijken hoe een open call bij mij past, en niet hoe ik in een open call pas. Ik moet kijken hoe een festival bij mij past, en niet hoe ik mezelf in een festival kan duwen. Maar dan moet je wel een idee hebben over wat je praktijk is.’ - Menzo Kircz
Een groot deel van het werk kan je alleen maar in het werk doen. Je moet doen om het te doen.’ - Menzo Kircz
‘De cynische opmerking die er op school rondging was dat een programmator langs kwam, naar je project keek en dan zei “heel goed, ik ben benieuwd wat je hierna gaat doen.” Terwijl ik dacht; “ja maar ik ben nu hier. Laten we het nu hier over hebben.”’ - Menzo Kircz
@de.theatermaker
@marien_ruth
@menzo.kircz
Previous Episode
Aflevering 7: jongeren
In deze aflevering gaat Lotte Lola in gesprek met cultuurcoördinator Marloes Veerkamp, Young Creatives Thirza de Koning en Merel Bekkers en maker Maxime Dreesen.
We spraken over waar je als jongere nu écht op aan gaat, waarom de belevingswereld van een jong publiek centraal moet staan bij het maken, welke vooroordelen erover bestaan en wat een allereerste theaterervaring nu zo speciaal maakt.
Deze aflevering werd opgenomen in juli 2022.
Enkele quotes uit het gesprek
‘Ik probeer altijd een mengeling te maken van voorstelling die misschien meer qua verhaallijn en belevingswereld makkelijker zijn, maar ik vind niet dat we moeten schuwen om voorstelling die net een stapje buiten hun comfortzone ligt, omdat het juist die vonk naar theater aan kan zetten, maar ook de kijk op de wereld wat breder mag maken. Het mag soms best wat lastiger zijn dan een hapklaar verhaaltje.’ - Marloes Veerkamp
‘Ik denk dat het vaak onderschat wordt dat je ze moet aanleren hoe het moet, dat het een vooroordeel is dat je hen moet opvoeden met theater. Terwijl als je gewoon dingen oppert en hen van onderuit engageert werkt dat veel beter. In mijn voorstelling Youth for Sex werk ik zo met een groep jongeren die allemaal een verschillende leeftijd; opleidingsniveau en interesse hadden. Gedurende 5 a 6 maanden zijn we samengekomen en hebben we het gehad over: wat is de seksuele emancipatie van deze tijd? Waar willen jullie voor strijden?’ - Maxime Dreesen
‘Neem klimaatverandering, dat vinden jongeren vaak ‘oh, daar gaan we weer hoor. Wij moeten dit oplossen. Dankjewel. Leuk.’ Maar als je dat laat vertellen door iemand die totaal niet bij je aansluit, bijvoorbeeld een witte man van vijftig. Ja dan heb je geen aansluiting. Dat werkt niet. Je moet goed kijken waar de voorstelling over gaat.’ - Merel Bekkers
‘Ik heb dit jaar een voorstelling gemaakt voor een MBO-publiek, als deel van mijn stage. Ik merkte daar dat die studenten geen ervaring hadden met theater kijken. Dat ze niet begrepen dat je geen chips mocht eten tijdens de voorstelling, of dat je moest klappen als het klaar was, want dat doe je in een bioscoop ook niet. Je moet jongeren dus opvoeden om te leren kijken.’ - Thirza de Koning
Socials
@youthforsex
@maximedreesen
@merel.bekkers
www.festivalcement.nl
www.doorklink.nl
Next Episode
Aflevering 9: zorg dragen
In deze aflevering gaat Lotte Lola in gesprek met theatermaker Emke Idema en artistiek directeur van Theater aan Zee Jozefien Mombaerts.
We spraken over hoe levendigheid een maatstaf voor je werk kan zijn, hoe je zorg en aandacht kan structureren, over credo’s op toneelscholen en stelregels van het werkveld. We spraken ook over hoe het altijd winst is als je zorg draagt voor jezelf en anderen, over de verschuivende aandacht van product naar proces en het opeisen van efficiëntie. Over hoe door een raam naar buiten staren ook een vorm van werken kan zijn.
Deze aflevering werd opgenomen in oktober 2022.
Enkele quotes uit het gesprek
‘Eigenlijk zijn het heel veel verschillende hokjes en ideeën waar je in probeert te passen. Zorg gaat over: welke manier heb ik nodig in mijn organisatie? Hoe moet ik mijn werk organiseren, in plaats van die zes weken repetitietijd?’ - Emke Idema
‘Hoe zit het met mijn levendigheid? Levendigheid is voor mij een pijler. Op het moment dat levendigheid verdwijnt is er een probleem.’ - Emke Idema
‘We leven in een niet zo zorgzame samenleving. Kapitalisme spoort ons niet aan tot zorgzaamheid, maar tot efficiëntie en winstgevendheid. Ik heb het gevoel dat je continu tegen de stroming in moet gaan. Ik probeer daarom inefficiënt te zijn. En dat ook op te eisen.’ - Jozefien Mombaerts
‘Voor mij gaat zorg over tijd en aandacht. En dat aan mensen geven.’ - Jozefien Mombaerts
‘Hoe kun je een structuur maken die zorg in zich draagt. Zorg moet je op een gegeven moment coördineren. Dat is een werk van lange adem.’ - Jozefien Mombaerts
‘Je valt direct uit het systeem als je zorg nodig hebt. Of het nu psychisch of lichamelijk is, je wordt direct buitengesloten. Dat systeem vond ik verwarrend als kind, en als volwassene word ik er boos van.’ - Jozefien Mombaerts
‘Ik geloof dat nu het duidelijk voor de sector is wat een burnout inhoudt. Ik had het gevoel dat in 2014 dat het niet zo was. Dat je gewoon met rust gelaten wil worden.’ - Emke Idema
‘Als je een burnout niet hebt meegemaakt begrijp je eigenlijk niet hoe je uit de samenleving valt, en uit jezelf valt. Uit wie je denkt dat je was valt. En hoe je dat eigenlijk allemaal moet uitzoeken over wie je dan was op een manier die beter houdbaar is. - Emke Idema
‘Het is een kapitalistische mindset die we geïnternaliseerd hebben. Wat het betekent om het anders te doen, dat gesprek wordt nu pas gevoerd. Dat is goed nieuws, niet alleen voor de sector, ook voor de samenleving.’ -
‘Het is natuurlijk heel fijn dat er kunst is in de samenleving. En dat kunst reflecteert op die samenleving. En dat kunst die samenleving voedt. Maar dat kan alleen maar als die kunst zelf geen performance doet. Zo van ‘wij performen de kunstsector zoals die zou moeten werken.’ Daarvoor moet je ook laten zien dat die werkt.’ - Emke Idema
‘Ik heb het gevoel dat het gevaarlijk is om te zeggen; we zijn er. We zijn er echt compleet nog niet.’ - Jozefien Mombaerts
‘Soms heb ik de nood om een halve dag naar buiten te kijken, om alles te laten processen.. Hoe maak je zoiets bespreekbaar, zoiets kleins?’ - Jozefien Mombaerts
‘Ik denk altijd van: als ik nu die twee uur pak, dan heb ik binnen twee maanden geen burnout. Dan bespaar ik die acht maanden recuperatietijd. Uiteindelijk is het winst. Uiteindelijk is het winst dat je zorg draagt voor jezelf en anderen.’ - Jozefien Mombaerts
‘Ik vond hobby’s altijd een beetje ingewikkeld, want ik had van mijn hobby mijn werk gemaakt. Dus ik dacht; nu zit ik er volledig in de hele tijd. Maar precies dat, dat je iets doet dat niets oplevert, behalve energie en vrolijkheid. Ik doe nu meer hobby's, net als nieuwe dingen leren.’ - Jozefien Mombaerts
‘Misschien is dat wel het verschil. Dat ik nu maar wat doe, terwijl ik eerst dacht dat het maar op één manier kon.’ - Emke Idema
‘Ik heb ook de muren uit mijn werk gehaald. Ik werk alleen nog maar buiten. Op die manier is de natuur ook mijn praktijk in gesijpeld. Ik wil die muren niet meer voelen. Ik wil die hele ecologie voelen waarin ik leef en waaruit het leven bestaat. - Emke Idema
‘De stelregel was dat je altijd aanwezig bent. Behalve als je aan het baren of aan het sterven bent. Dat was in Maastricht het credo. Dat was letterlijk wat er gezegd werd.’ - Emke Idema
‘Je moet overal aanwezig zijn. Dat was na school de stelregel. Je moet overal gezien worden. Je zichtbaarheid doen, performen. Je bent eigenlijk je plek in het veld aan het performen voordat je werk hebt gemaakt. Ik heb dat omgedraaid. Het kan bij mij alleen maar vanuit een bevlogenheid vanuit iets.’ - Emke Idema
‘Ik doe heel lang over nieuw werk maken. Dus ik heb heel snel moeten loslaten dat het om geld gaat. Bij mij gaat het over energie en lust. En mezelf toestaan om te leven buiten het werk.’ - Emke Idema
‘Ik heb heel erg de aandacht van het product naar het proces verschoven, zoda...
If you like this episode you’ll love
Episode Comments
Generate a badge
Get a badge for your website that links back to this episode
<a href="https://goodpods.com/podcasts/fundamentele-gesprekken-475583/aflevering-8-ondernemen-63891211"> <img src="https://storage.googleapis.com/goodpods-images-bucket/badges/generic-badge-1.svg" alt="listen to aflevering 8: ondernemen on goodpods" style="width: 225px" /> </a>
Copy