Dossier Europa | BNR

In tijden waar verdeeldheid en onvrede over Europa toeneemt, en het belang van een verenigd Europa steeds groter wordt... Hebben we bij BNR een oplossing gevonden.

In de podcast ‘Dossier Europa’ nemen jonge Nederlandse correspondenten je mee naar alle uithoeken van Europa. Van de spanningen aan de Ierse grens, naar de levensgevaarlijke Reichsburger in Duitsland of de leegloop in Kroatië.

Wat kan Europa dan nog betekenen? Heeft Europa dan nog een antwoord?

Seizoen 10: Denemarken

Op 2 juni 1992 stemde Denemarken in een referendum tegen goedkeuring van het verdrag van Maastricht. Op die zomerdag ging 83,1% van de Denen ging naar de stembus, en daarvan wilde maarliefst 50,7 procent géén lid worden van de Europese Unie. Paniek brak uit in Brussel: er kon toch niet nu al een land afvallen bij het mooie Europese project? Om Denemarken toch lid te maken van de Europese Unie, werd er onderhandeld. De Denen hoefden zich niet te houden aan bepaalde Europese regels over defensie, de euro, justitie en binnenlandse zaken. Opt-outs dus. En het werkte, want in 1993 stemde Denemarken met een kleine meerderheid vóór lidmaatschap van de EU.

Eén van die opt-outs die Kopenhagen toen verkreeg: die van de Europese migratieregels. En dat maakt Denemarken een gidsland voor de coalitie PVV-VVD-NSC-BBB. Want de speciale positie van Denemarken zorgt ervoor dat het land zo ongeveer het strengste asielbeleid van Europa heeft.
De Deense overheid heeft een beleid van afschrikking. Om nieuwkomers te ontmoedigen naar Denemarken af te reizen, maakt ze het vluchtelingen die er al zijn zo moeilijk mogelijk. Er zijn strenge regels voor gezinshereniging en de asielzoekerscentra liggen in afgelegen gebieden. Het dat werkt, want in 2023 vroegen er nog geen 5.000 mensen een verblijfsvergunning aan.
Toch is de kans dat Nederland dezelfde soort regels door zal kunnen voeren klein. Brussel tikte Denemarken afgelopen jaren al meerdere keren op de vingers.

En in het hart van Europa kijkt men met groeiende zorg naar andere Europese landen, zoals Nederland, die de tactiek van Denemarken als voorbeeld zien. Als iedereen zo'n streng asielbeleid invoert ... wordt de druk op Zuid-Europese landen waarschijnlijk alleen nog maar groter. Migranten zullen namelijk toch naar Europa blijven komen.

Over de maker

Michal van der Toorn werkt als buitenlandredacteur en Europa-verslaggever voor BNR Nieuwsradio. In het verleden woonde ze in Denemarken. Van der Toorn is wekelijks te horen in de rubriek Blik op de Wereld in BNR Zakendoen en werkt mee aan de geopolitieke programma’s.

Over Dossier Europa

Dit is Dossier Europa. Nederlandse journalisten, vanuit verschillende landen binnen de EU, maken een serie van drie afleveringen over onderwerpen die voor hen én de EU belangrijk zijn. Denk aan klimaatverandering, de vluchtelingencrisis, de gevolgen van diverse oorlogen of kansenongelijkheid. In hoeverre vindt Brussel dit belangrijk, en welke rol zouden deze problemen kunnen spelen in de opkomende Europese verkiezingen?

Over Geert Jan Hahn

Geert Jan Hahn is Europa-verslaggever voor BNR Nieuwsradio. Hij studeerde, woonde en werkte in Sint Petersburg, Kyiv en Warschau. Hahn is te horen in de podcasts De Wereld en BNR Perestrojkast en heeft een eigen podcast-kanaal met dagelijkse bijdragen: 'Hahn in Europa'.