Anatomia Śmierci

To jest niezwykła kazuistyka, kilkadziesiąt przypadków na świecie, dlatego nie należy się obawiać, że spotka nas czy naszych bliskich – mówi w podcaście „Anatomia Śmierci” Agnieszka Graczyk-Szuster, kardiolożka pracująca w Szpitalu Klinicznym Przemienienia Pańskiego Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego. A chodzi o tzw. syndrom Łazarza, gdy „zmarły” budzi się do życia.

Co to technicznie znaczy, że człowiek nie żyje? Kiedy może się okazać, że to był „fałszywy alarm”? I czy w Polsce możemy odetchnąć i nie obawiać się, że zostaniemy pochowani za życia? W zasadzie tak.

W pewnym momencie zaczynamy się dusić, ale nie dusić się w sposób taki, jak byśmy byli pod wodą, że tam nie ma w ogóle powietrza. Tylko zaczyna dusić się nasz mózg – opowiada Rafał Fronia, himalaista z Jeleniej Góry, uczestnik zimowej narodowej wyprawy na K2 i niedawny zdobywca Broad Peaku.

Strefa śmierci jest szczególnym miejscem, w którym człowiek znajduje się właściwie w stanie agonalnym przez samo w niej przebywanie. Jakie to uczucie? Co dzieje się wtedy z ciałem? I czy wszystko, co wtedy zachodzi, na pewno da się racjonalnie wyjaśnić?

Pacjenci, którzy zostali, załóżmy, zdefibrylowani czy przeprowadzona została akcja reanimacyjna bardzo szybko, rzeczywiście pamiętają ten tunel, to odrealnienie, że byli gdzieś obok, obserwowali siebie. Osoby, które miały długotrwałe zaburzenia świadomości, czyli były długotrwale w śpiączce, zwykle tych wspomnień nie mają – mówi w podcaście „Anatomia Śmierci” dr Łukasz Grabarczyk, neurochirurg, wieloletni koordynator w klinice „Budzik”.

Doświadczenia z pogranicza nie pojawiają się więc w każdej sytuacji, w której ocieramy się o śmierć. Jak to wyjaśnić? Ekspert ma swoją teorię na ten temat.

Pacjenci często żałują, że nie zmienili pracy, która ich bardzo stresowała i mają poczucie, że ten stres im tego raka wywołał – wylicza w podcaście „Anatomia Śmierci” Karolina Sawka, psychoterapeutka i psychoonkolożka z Zachodniopomorskiego Centrum Onkologii.

W pracy spotyka się z osobami, które dowiadują się, że ich życie może wkrótce się skończyć, ale też z bliskimi pacjentów terminalnych. Czego żałują, gdy śmierć staje się realną wizją? O czym marzą, czego potrzebują? Bliscy często popełniają kluczowy błąd.

Wielokrotnie miałam w hospicjum pacjentów, którzy, w cudzysłowie, robili próby generalne tego swojego umierania – przyznaje w podcaście „Anatomia Śmierci” Anna Łotowska-Ćwiklewska, lekarka hospicjum domowego i anestezjolożka z poradni leczenia bólu i ran przewlekłych „Nie musi boleć”.

Ekspertka przyznaje, że zdarza jej się mieć podejrzenie, że ktoś „zbiera się do odejścia”, ale śmierć wcale nie jest tak przewidywalna, jak mogłoby się wydawać. A co z symptomami śmierci, o których czasem możemy przeczytać w mediach? Tutaj też odpowiedź wcale nie jest oczywista.